بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی اجتماعی مؤثر در تخریب و کاهش سطح مراتع (مطالعه موردی: مراتع قشلاقی جویبار- استان مازندران)

Authors

Abstract:

عوامل متعددی باعث تخریب و کاهش سطح مراتع قشلاقی می‌گردد که به طور دقیق و ریشه‌ای‌، به ویژه در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی، تحقیق و بررسی نشده‌اند و سهم و نقش آنها در تخریب منابع طبیعی مشخص نشده است. بنابراین، ضرورت دارد در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش منابع طبیعی به ویژه مراتع، به نیروهای محرک انسانی در کنار نیروهای محرک فیزیکی توجه شود. هدف تحقیق حاضر شناخت عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر کاهش سطح مراتع قشلاقی شهرستان جویبار بود. جامعه آماری تحقیق شامل 92 بهره‌بردار از شش سامان عرفی انارپا، پایین رود پشت، چفت سر، انارمرز، فوتم سفلی، مشک آباد مراتع قشلاقی جویبار تشکیل دادند. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران 34 بهره‌بردار تعیین شد. ابزار مورد استفاده در این روش برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات، پرسشنامه بود. برای تعیین روایی پرسشنامه از پانل متخصصان استفاده شد. به منظور برآورد پایایی پرسشنامه از آزمون ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن  63/0 بدست آمد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که از بین شاخص‌های اقتصادی-اجتماعی مؤثر بر کاهش سطح مراتع قشلاقی، تنها شاخص اقتصادی تغییر شیوه معیشت بهره‌برداران معنی‌دار شده است.  همچنین بین گویه‌های این شاخص با میزان تخریب و کاهش سطح مراتع قشلاقی رابطه مثبت و معنی داری در سطح 95/0 وجود دارد و گویه‌ها، 86 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. نتایج مقایسه تفاوت معناداری میانگین مؤلفه‌های مورد نظر تحقیق از دیدگاه پاسخگویان محلی نشان داد، تفاوت بین مؤلفه‌ها کاملاً معنادار در سطح آلفای 01/0 است. به علاوه، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیر تأثیر بهره‌برداری گروهی، تغییر کاربری اراضی، رقابت در افزایش تعداد دام و فقر مالی و کاهش درآمد، بیشترین تأثیر را بر کاهش سطح مراتع قشلاقی داشته است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه پویایی پوشش گیاهی مراتع دشتی مغان در استان اردبیل (مطالعه موردی در مراتع قشلاقی بران)

قسمت اعظم مراتع کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد که در این اقلیم تغییرپذیری پوشش گیاهی تحت تأثیر تغییرات متوازن جریان انرژی در اکوسیستم مرتع است که معمولا در ترکیب و ساختار پوشش گیاه در طول زمان رخ می‌دهد از طرف دیگر عوامل انسانی و بالاخص مدیریت مرتع نقش تأثیرگذاری در حفظ ثبات و یا تخریب آن ایفا می نماید. بر همین اساس پایش پوشش گیاهی مرتعی مناطق قشلاقی در استان اردبیل از سال 1387 تا 13...

full text

بررسی عمده‌ترین عوامل تأثیر‌گذار بر مدیریت چرا در مراتع مناطق خشک (مطالعه موردی: مراتع قشلاقی استان سمنان)

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر در مدیریت چرا در مراتع قشلاقی به شیوهء پیمایشی در سال 1387 در استان سمنان به اجرا در آمد. تمام بهره‌برداران از مراتع قشلاقی در استان سمنان، جمعیت مورد بررسی در این پژوهش را تشکیل می­دهند. تعداد نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده با تخصیص نسبتی و به کار‌گیری فرمول کوکران 30 مرتع بدست آمد. داده‌ها با کمک پرسشنامه و بازدید‌های میدانی جمع‌آوری و با ا...

full text

رژیم غذایی گوسفند دالاق در مراتع قشلاقی شرق استان گلستان (مطالعه موردی: مراتع گمیشان)

به منظور تعیین رژیم غذایی گوسفند دالاق، مراتع قشلاقی دشت گمیشان انتخاب شد. نخست محدودۀ چرای دام مشخص شد. سپس، وضعیت مرتع و ترکیب گیاهی، به روش ارزش مرتع، و گرایش، به روش ترازوی گرایش، تعیین شد. زمان برداشت در دو دورة چرایی ـ هفتة اول آبان 1389 و هفتة آخر فروردین 1390 ـ در دو بازة چرای روزانه (صبح ساعت 7- 11 و عصر ساعت 13- 17)، به مدت پنج روز متوالی، انجام شد. با استفاده از روش مشاهدة مستقیم، شم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 8

pages  49- 62

publication date 2016-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023